Unterman Encyklopedia tradycji i legend żydowskich

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przed podj�ciem takiej duchowej wspina�czki, zwanej�zst�pieniem rydwanu", adept na�uk mistycznych oczyszcza� si� postem imod��ami.Musia� tak�e opanowa� specjalne has�a utworzone z imion Boga lubanio�ów, dzi�ki którym móg� min�� posterunki anio�ów przy wej�ciu do ka�dejsali, a potem ca�o powróci� na ziemi�.W podró�y przeprawia� si� przez110rzeki ognia, póki nie osi�gn�� najwy�szej sali u szczytu niebios.Tam spotyka��> Metatrona, anio�a zwanego ma�ym Bogiem, doznawa� swej wizji tronu i napawa�si� cudownym wymiarem Boga wyra�onym w �> Sziur koma.Niebez�piecze�stwazwi�zane z tak� wypraw� sygna�lizuje Talmud w opowie�ci o czterech m�dr�cach,którzy wkroczyli do �> Raju.Jeden z nich umar�, drugiego widok ten przyprawi�o sza�le�stwo, a trzeci zosta� heretykiem.Tylko Aki-wa powróci� w spokoju.Ekstatyczne pie�ni literatury Hejchalot wywar�y znaczny wp�yw na poetyk�liturgii synagogalnej.hejchal zob.aron ha-kodesz he�z� zob.czulentHenoch - wczesna posta� biblijna, cz�owiek tak prawy, �e zosta� �ywcem wzi�tydo nieba.Wskazuje na to werset: �Henoch chodzi� / Bogiem, a potem nie by�o go,gdy� zabra� go Bóg" (Rdz 5, 24).Za �ycia Henoch by� szew�cem, ca�kowicieoddanym Bogu, a zszywaj�c buty ��czy� ze sob� ni�sze i wy�sze �wiaty.Wniebiesiech otrzyma� nowe, ogniste cia�o i przeobrazi� si� w anio�a �>Metatrona, który jest prze�o�onym anio�ów i pe�ni funkcj� nie�bia�skiegosofera.Mistycyzm �ydowski koja�rzy Henocha z Eliaszem, podejmuj�c temat jegoprze�y� w kilku dzie�ach Hejchalot i li�teratury apokaliptycznej.Dzie�a owemia�yby pochodzi� z orygina�u, który Henoch otrzyma� od anio�ów, zawieraj�cegom�dro�� Drzewa �ycia.Dzi�ki jej zg��bianiu Henoch by� w sta�nie �chadza� zBogiem".heretyk zob.apikorosHerzi, Teodor (1860-1904) - pisarz austriacki i twórca ruchu syjonistycznego(�> syjonizm).W m�odo�ci Herzi, �wiadom problemów, z ja�kimi borykaj� si�ydzi w spo�ecze�stwie nie-�ydowskim, propagowa� asymilacj� poprzez masowechrzczenie dzieci �ydowskich.Jednak antysemityzm, z jakim zetkn�� si� weFrancji podczas procesu Dreyfusa (�> Dreyfusa spra�wa), który relacjonowa� jakodziennikarz pod koniec lat 1890-ych, przekona� go o koniecz�no�ci stworzeniaw�asnej ojczyzny �ydów.Pismo hebrajskie z iluminowanego r�kopisu HagadyWniebowzi�cie Henocha i jego przeistoczenie w tiniofa Metatrona (XI-wiecznyr�kopis angielski)111W 1896 opublikowa� prac� Pa�stwo �ydo�wskie, przedstawiaj�c w niej szczegó�owoswo�je nieco wyidealizowane rozwi�zanie tego pro�blemu, a w 1902 powie�� U wrótnowego �ycia zaczynaj�c� si� s�owami: �A je�li zechcecie, nie b�dzie toba�ni�".Pierwszy, zorganizowany przez Herzla Kongres Syjonistyczny odby� si� w1897 w Bazylei.Reszt� swego krótkiego �ycia Herzi po�wi�ci� na pozyskiwanie odza�mo�nych �ydów finansowego wsparcia dla swego projektu, a tak�e na spotkaniaz wieloma przywódcami ówczesnego �wiata: cesarzem niemieckim, su�tanemtureckim, królem W�och, papie�em oraz ministrami brytyjskimi i rosyj�skimi.Zob.te� sztadlan.hesped (hebr., �pochwa�a") - mowa wyg�asza�na zazwyczaj zaraz po �> pogrzebiedla uho�norowania zmar�ego i wzruszenia jego krew�nych i przyjació�.Bibliazawiera kilka wzmia�nek o takich mowach pochwalnych, na czele z najs�ynniejszymlamentem Dawida po �mierci Saula i jego syna Jonatana, zaczynaj�cym si� ods�ów: �Chluba twoja, o Izraelu, na twoich wzgórzach poleg�a, jak�e padlibohaterzy!" (2 Sm l, 19).W radosne dni roku �ydowskiego nie wyg�asza si�hesped na pogrzebach, chyba �e zmar�y jest wybitn� osobisto�ci�.Wprawdzieprzemawiaj�cy ma za zadanie s�awi� niebosz�czyka, lecz nie powinien w tymprzesadza�.Talmud powiada, �e s�dzeni i karani b�d� zarówno zmarli, jak i ci,którzy wyg�aszaj� nieprawdziwe o nich pochwa�y.Hillel (I w.p.n.e.-I n.e.) - m�drzec wczesnego okresu rabinicznego, zwyklenazywany Hille-lem Starszym.Wywodzi� si� z rodu Dawida.Porzuci� swój dom wBabilonii, by studiowa� pod kierunkiem palesty�skich nauczycieli Sze-maji iAwtaliona, którzy zreszt� pochodzili z ro�dzin konwertytów na judaizm.Ubogiegoba�bilo�skiego studenta nie sta� by�o na op�acenie od�wiernego strzeg�cegowej�cia, �eby wi�c s�ucha� wyk�adów Hillel musia� wdrapywa� si� na dachakademii.Pewnego razu w szabat podczas burzy �nie�nej trzeba go by�o �ci�ga� zdachu, gdzie le�a� przygnieciony warstw� �niegu.�arliwo�ci� w nauce zyska�uznanie swoich mistrzów i z czasem pozycj� wybitnego cz�onka akademii,osi�gaj�c czo�owe stanowi�sko w�ród �ydostwa palesty�skiego (�> nasi).Jakoprzywódca religijny mniej konserwatywny i bardziej podatny na nowatorstwo ni�jego najwa�niejszy kolega �> Szamaj, Hillel w wielu istotnych kwestiach toczy�z nim powa�ne dys�kusje.Konwertytom nie stawia� przewa�nie nadmiernychwymaga�.I tak pewnemu kan�dydatowi do przej�cia na judaizm, który chcia�pozna� ca�� > Tor� w czasie, w jakim utrzyma si� stoj�c na jednej nodze,odpowiedzia�: �Nie rób bli�niemu swemu, co tobie niemi�e.Reszta to komentarze.Id� i ucz si�".W celu ul�enia doli biedaków, którym potrzebne by�y po�yczki wroku poprzedzaj�cym �> szmit�, kiedy d�ugi anulowano, Hillel wprowadzi�dokument pro-zbul umo�liwiaj�cy przeniesienie d�ugów na bejt din, tak by nadalmog�y by� zwrócone.Opowie�ci o Hillelu zajmuj� szczególne miej�sce w narodowej�wiadomo�ci �ydów, podob�nie jak jego sentencje, na przyk�ad: �Je�eli nie jadla siebie, to kto dla mnie, a je�li jestem sam dla siebie, to kim jestem? Aje�eli nie teraz, to kiedy?" Zwolennicy szko�y Hillela, bejt Hillel (�>Gamaliel), zdobyli po jego �mier�ci przewag� i byli w wi�kszo�ci sporów zestronnikami Szamaja, bejt Szamaj, stron� wy�grywaj�c�, co zawdzi�czali tak�epoparciu, ja�kiego udzieli�a im �> bat koi.Hiob - bohater biblijnej Ksi�gi Hioba o nie�znanej narodowo�ci, dacie urodzeniai �mierci.Utrzymuje si� pogl�d, �e by� �ydem albo po�bo�nym gojem w czasachMoj�esza, który mia� jakoby opisa� jego histori�.W literaturze �y�dowskiejmo�na spotka� krocie innych wersji, ��cznie z tak�, która uwa�a go za posta�czysto legendarn�.Jako doradca �> faraona mia� po�dobno milcze�, gdy omawianoplan potopienia w Nilu dzieci Izraelitów.Za to milczenie zosta� wy�onionyspo�ród innych do przej�cia próby cierpliwo�ci i wiary.Sta�o si� tak zpodusz-czenia Szatana, z zawi�ci� patrz�cego na pra�wo�� Hioba i obawiaj�cegosi�, �e mo�e on za�mi� Abrahama w oczach Boga.Rzeczywi��cie nie brak g�osówdomagaj�cych si� uznania wy�szo�ci Hioba w jego s�u�bie Bogu nad zas�ugamiAbrahama.Tak jak i on Hiob by� bardzo go�cinny i drzwi jego domu wychodzi�y naró�ne strony, by u�atwi� do� dost�p.Swoje cierpienie znosi� z wielkimopanowaniem [ Pobierz całość w formacie PDF ]

download | pobieranie | ebook | pdf | do ÂściÂągnięcia

Archiwum