[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ale, jak potwierdzaj¹ wynikiostatniego testu i osobiste doœwiadczenia - zrozumieæ wcale nie znaczyzapamiêtaæ, te dwie sprawy ró¿ni¹ siê iloœciowo i to bardzo.Czynnik, któryokreœla tê ró¿nicê to organizacja czasu nauki.To co rozumiesz, niekoniecznie musisz zapamiêtaæ, co wiêcej, w miarê up³ywuczasu bêdziesz przypomina³ sobie coraz mniej z tego, co zrozumia³eœ, jeœli nierozwi¹¿esz problemu za³amania siê krzywej trwa³oœci pamiêci w po³owie jednostkilekcyjnej (patrz wykres na str.…).Krzywa ta ma zawsze taki sam kszta³t, bezwzglêdu na przedmiot uczenia siê; dotyczy to równie¿ technik pamiêciowych.Szukamy rozwi¹zania, w którym nast¹pi pe³na synergia miêdzy zapamiêtywaniem arozumieniem, kiedy te dwa czynniki zaczn¹ siê nawzajem wspieraæ.Jest tomo¿liwe tylko wtedy, kiedy tak zorganizujesz czas nauki, aby rozumienie tekstupozostawa³o stale na wysokim poziomie, co sp³yci, lub wrêcz powstrzyma spadekna krzywej trwa³oœci pamiêci w po³owie jednostki lekcyjnej.Nie jest to trudne.Wystarczy nauczyæ siê dzieliæ “lekcje” na najbardziej efektywne jednostki.Jakwynika z doœwiadczenia, jednostki te powinny liczyæ 10 - 50 min., np.30 - jakna wykresie na strone nastêpnej.Taka organizacja czasu nauki daje od razuwidoczne korzyœci.Ka¿de nieuniknione za³amanie krzywej trwa³oœci pamiêci bêdzie p³ytsze, ni¿gdybyœ uczy³ siê bez przerwy,Zamiast dwóch wartoœci maksymalnych (najbardziej efektywne zapamiêtywanie napocz¹tku i koñcu nauki) zanotujesz a¿ 8 takich punktów na krzywej trwa³oœcipamiêci,Poniewa¿ stosujesz przerwy, bêdziesz bardziej wypoczêty w trakcie nauki, cododatkowo wp³ynie na lepsze rozumienie i przyswajanie zapamiêtanego materia³u.Dziêki przerwom w nauce bêdziesz nie tylko bardziej wypoczêty, ale te¿zapamiêtasz lepiej wynikaj¹ce z podzia³u krótsze partie materia³u.Ka¿d¹ z nichzrozumiesz i przyswoisz lepiej na bazie lepiej zapamiêtanej poprzedniej.Ucz¹csiê bez przerwy stajesz siê nie tylko bardziej zmêczony, ale i gorzejzapamiêtujesz.Ka¿d¹ kolejn¹ porcjê informacji coraz gorzej rozumiesz i s³abiej³¹czysz z poprzednim materia³em nie zapamiêtanym w³aœciwie.Œwiadomoœæniepowodzenia zwiêksza stres.Chocia¿ sprzeciwia siê to zdrowemu rozs¹dkowi, iloœæ i jakoœæ przyswojonegomateria³u roœnie w czasie przerwy, a nie spada, jak by siê mog³o wydawaæ.Tu¿po przerwaniu nauki lewa i prawa pó³kula mózgu zaczynaj¹ “porz¹dkowaæ”zapamiêtane informacje na poziomie podœwiadomym.Po przerwie wiesz wiêcœwiadomie wiêcej, ni¿ gdybyœ nie przerywa³ nauki, co ma równie¿ szczególneznaczenie w eliminacji tego czêsto g³êbokiego poczucia winy, które byæ mo¿eznasz z w³asnego doœwiadczenia, ¿e oto przerywasz naukê, a powinieneœ “ryæ”dalej (patrz równie¿ Rusz g³ow¹, rozdzia³ 9).Przerwy, które sobiewyznaczasz, nie powinny trwaæ d³u¿ej ni¿ 2 - 10 min., w czasie których pozwólumys³owi odpocz¹æ.IdŸ na krótki spacer, napij siê soku, poæwicz trochê,pos³uchaj spokojnej muzyki.Bardzo korzystna mo¿e okazaæ siê chwila medytacjipo³¹czonej z autosugesti¹ [9 Np.madytacja dynamiczna w metodzie Silvy lubpodobne (przyp.t³um.)].Jeszcze lepsze zapamiêtanie i ugruntowanienowego materia³u zapewnia krótki przegl¹d tego, czego ju¿ siê nauczy³eœ i cojeszcze jest przed tob¹.Warto to zrobiæ odpowiednio na pocz¹tku i koñcu ka¿dejjednostki lekcyjnej.Taki cykliczny przegl¹d, “wgl¹d wstêpny”, przyspieszadok³adniejsze “przetrawienie” naszej wiedzy, zwiêksza pewnoœæ siebie i dajepoczucie skutecznoœci uczenia siê, poza tym ukierunkowuje umys³ na kolejne celei pozwala “spojrzeæ z lotu ptaka” na ca³y materia³, którego siê uczysz.Jeœlipo³¹czysz wiedzê o tym, jak zachowuje siê twoja pamiêæ w procesie uczenia siê,jakie s¹ jej “cykle”, z regu³ami zapamiêtywania i prac¹ wyobraŸni, zwi¹zan¹ ztworzeniem “¿ywych” ³¹czników i skojarzeñ, zast¹pisz krzyw¹ trwa³oœci pamiêciprawie poziom¹ prost¹.Oznaczenia na wykresie na str.80Tytu³: Przyswajanie zapamiêtywanego materia³u w funkcji czasu.maksymalne zapamiêtywaniekrzywa trwa³oœci pamiêci, jeœli stosujesz przerwy w naucemateria³ zapamiêtany1 godzina2 godziny; koniec okresu naukipocz¹tek okresu naukikrzywa trwa³oœci pamiêci, jeœli uczysz siê 2 godziny bez przerwykrzywa trwa³oœci pamiêci, jeœli uczysz siê bez przerwy ponad 2 godziny.ODTWARZANIE PO ZAKOÑCZENIU NAUKILepsze zapamiêtywanie nowego materia³u w trakcie nauki to dopiero po³owazadania.Potrzeba ci tego samego równie¿ po jej zakoñczeniu.Krzywe trwa³oœcipamiêci w tym ostatnim przypadku kryj¹ dwie “niespodzianki”.Po pierwszezapamiêtujesz wiêcej i lepiej kilka minut po zakoñczeniu nauki, po wtóre:zapominasz 80% szczegó³Ã³w nowego materia³u po pierwszych 24 godzinach (tendramatyczny spadek ma swoje plusy, gdy¿ mo¿e pomóc ci np.“zdj¹æ” noweinformacje z “haków” pamiêci, opisywanych w rozdziale 6.).Wzrost jest korzystny, warto go wykorzystaæ, spadek mo¿e byæ katastrofalny ilepiej, aby siê nie zdarza³.Sposób na jedno i drugie, to przegl¹danie i powtarzanie.Jeœli uczysz siê przez godzinê, najskuteczniejsze zapamiêtanie nowegomateria³u przypadnie mniej wiêcej 10 min.póŸniej.To najlepszy czas napierwsz¹ powtórkê, której zadaniem jest ugruntowanie, g³êbsze osadzeniezapamiêtanej wiedzy w pok³adach pamiêci.To pierwsze maksimum na krzywejtrwa³oœci pamiêci, i jej dlaszy przebieg ulega teraz zmianie, szczegó³y, którebyæ mo¿e byœ zapomnia³ zostan¹ w pamiêci, co pokazuje wykres na str.…Dla tego samego przyk³adu nastêpn¹ powtórk¹ powinieneœ zrobiæ po 24 godzinach,a kolejne jak na wykresie na str.… Ogólnie materia³ powtarzasz w jednostkach“kalendarzowych”, tzn.w systemie dni, tygodni, miesiêcy i lat, a wiêc drugapowtórka powinna wypaœæ na drugi dzieñ, o czym ju¿ mówiliœmy, nastêpna potygodniu, po miesi¹cu, potem po roku itd.Nie jest to wcale zadanie czasoch³onne.Pierwsza powtórka to tak naprawdêprzejrzenie mapy myœli (patrz rozdzia³ 22, str.…), co nie zajmuje wiêcej ni¿10 min.(dla 1-godzinnego okresu nauki), a w ka¿dej nastêpnej wystarczy, jeœliwynotujesz szybko najwa¿niejsze rzeczy z interesuj¹cej ciê dziedziny iporównasz je z notatkami zasadniczymi.To, co zapomnia³eœ, uzupe³nij, dodaj¹crównie¿ wszystko, o co wzbogaci³eœ swoj¹ wiedzê miêdzy kolejnymi powtórkami.Dziêki tej metodzie nigdy niczego nie zapomnisz.Pouczaj¹ce jest porównanie sprawnoœci umys³owej tych, którzy konsekwentniepowtarzaj¹ z tymi, którzy tego nie robi¹.Ci, którzy rezygnuj¹ z powtóreknieustannie ucz¹ siê na nowo i na nowo zapominaj¹.Z trudnoœci¹ zapamiêtuj¹nowe informacje, poniewa¿ baza - fundament, którego potrzebuj¹, aby zrozumieæte informacje, dawno ulecia³ z pamiêci.Tacy ludzie zawsze ucz¹ siê ztrudnoœci¹, kiepsko rozumiej¹, s³abo przypominaj¹ sobie nowy materia³; ca³y tenproces jest dla nich ¿mudny i mêcz¹cy.Ludzie, którzy naprawdê powtarzaj¹, przekonuj¹ siê, ¿e w miarê nabywania corazwiêkszej wiedzy, nowe informacje zapamiêtuj¹ coraz szybciej.Tworzy siê swoiste“ko³o napêdowe” - procesy uczenia siê, rozumienia i zapamiêtywania wspomagaj¹siê wzajemnie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]