[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.satyryczna„Rozmowa mistrza Polikarpa ¿e œmierci¹”Œmieræ ukazana jest jako rozk³adaj¹cy siê trup kobiety z kos¹ ® obrazszkaradny, odra¿aj¹cy.W czasach œredniowiecza ludzie interesowali siêœmierci¹.Jej istot¹ i cechami.Obraz pojawia siê w tekstach, obrazach.Wszyscyludzie podlegaj¹ œmierci.Œmieræ podlega Bogu.„Satyra na leniwych ch³opów”Jest to utwór gani¹cy ch³opów, którzy nie spe³niaj¹ obowi¹zków jak by tegochcia³ podmiot liryczny.Ch³opi wykrêcaj¹ siê i unikaj¹ pracy.Wiersz tenukazuje rozbie¿noœæ interesów ch³opów i w³aœcicieli ziemskich.ch³opi pracuj¹ tylko pod okiem pana, gdy odejdzie leniwi¹ siêodpoczywaj¹ zbyt czêstoob³udnie udaj¹ pracêkradn¹ w³asnoœæ panaœwiadomie psuj¹ narzêdziaArchaizmy:leksykalnefonetycznefleksyjnesemantycznehistoryczna„Œmieræ o zamordowaniu Jêdrzeja Têczyñskiego”Zamo¿ny szlachcic niezadowolony z naprawy zbroi pobi³ p³atnerza.Wzburzony t³umwyst¹pi³ przeciwko okrutnemu szlachcicowi.Ten ukry³ siê w koœciele lecz zosta³tam zabity.EPIKA ŒREDNIOWIECZNA„PIEŒÑ O ROLANDZIE”Ma przejrzyst¹ kompozycjê trójdzieln¹.Wstêp to przygotowanie zasadzki przezzdrajcê Ganeleona.Rozwiniêcie akcji przedstawia bohatersk¹ walkê i œmieræRolanda oraz jego towarzyszy.Zakoñczenie ukazuje zemstê Karola Wielkiego naSaracenach za œmieræ siostrzeñca.Roland by³ rycerzem Karola Wielkiego i w 778wzi¹³ udzia³ w wyprawie do Hiszpanii zajêtej przez Saracenów.Duma iœredniowieczne poczucie honoru nakazywa³y mu samodzielnoœæ dzia³ania.Mimotrudnej sytuacji nie wezwa³ pomocy, a tym samym narazi³ swoich rycerzy naœmieræ.Zginêli wszyscy ³¹czne z nim, ale honor œredniowiecznego rycerza zosta³obroniony.ARTYZM FORMYNieznany poeta stara³ siê nadaæ epopei podnios³y charakter.Utwór cechuje patos(nastrój podnios³y, pe³en odwagi) oraz hiperbolizacja (wyolbrzymienie cechjakiegoœ przedmiotu lub zjawiska).Narrator czêsto w³¹cza³ w tok opowiadaniabezpoœrednie wypowiedzi poszczególnych osób.Z tego powodu stosowa³ on naprzemian formê epick¹ i dramatyczn¹.KRONIKICechy i zadaniabrak krytycyzmu (nie sprawdzano wiarygodnoœci faktów)elementy fikcyjne (listy, mowy, pieœni, anegdoty)funkcja dydaktyczna (wnioski wyci¹gane z wydarzeñ)przesadne wychwalanie w³adcówchronologia wydarzeñjêzyk prosty, choæ nie pozbawiony metafor i gry s³Ã³wpytania retoryczne, wykrzykniki, wo³acze, apostrofy dla utrzymania patetycznegostyluPolscy kronikarze i ich dzie³a„Kronika Polska” Galla Anonima„Kronika Wielkopolska” Goc³awa Baszka XIII w.(zawiera daty, wystêpuje narracjahistoryczna - przyczynowo-skutkowa)„Kronika Janka z Czarnkowa” (fikcyjne za Kazimierza Wielkiego)„Kronika Wincentego zwanego Kad³ubkiem” XIII w.(parta na fantastycznychzmyœleniach, opis zwyciêskiej bitwy legendarnych w³adców polskich z JuliuszemCezarem, Kad³ubek chcia³ uœwietniæ nasz¹ przesz³oœæ narodow¹)„Kronika Jana D³ugosza” XV w.(opis dziejów pañstwa polskiego do XV wieku, opiskonfliktu polsko-krzy¿ackiego)KRONIKA GALLA ANONIMAGall Anonim- ¿y³ na prze³omie XI i XII w.Francuz, mnich z zakonu benedyktynówprzebywa³ na dworze Boles³awa Krzywoustegonapisa³ tam kronikê na zamówienieTreœæDzieje pañstwa polskiego i jego w³adców.Celem i zamiarem by³o opisanie czynówkróla Boles³awa Krzywoustego.Przedstawi³ on najpierw dzieje jego przodków,ca³ego rodu Piastów i czyny samego króla.Wed³ug niego Chrobry i Krzywousty toidealni w³adcy.Opisywa³ tak¿e wydarzenia militarne.3 czêœci: 1.historiapocz¹tków pañstwa polskiego 2.czasy panowania Piastów 3.dzieje i chwa³aBoles³awa Chrobrego.Kronika ta nie zawiera ¿adnych dat.Utwór ten powsta³ na zamówienie dostojników.Mia³ nie tylko opisywaæ dziejepañstwa polskiego, ale przede wszystkim wys³awiaæ i wychwalaæ odwa¿ne iwaleczne czyny królów polskich (Boles³awa Krzywoustego) jako wzorców donaœladowania.UTWORY O TEMATYCE MI£OSNEJ„TRISTAN I IZOLDA”Tristan by³ synem króla Kornwalii.Jego rodzice zostali zabici podczas najazdu.Dotar³ na wyspê króla Marka.Wys³a³ Tristana aby ten znalaz³ mu królow¹.Wczasie powrotu Tristan i Izolda wypili napój mi³osny i zakochali siê w sobie.Spotykali siê ¿e sob¹ potajemnie.Kiedy król dowiedzia³ siê o tym skaza³ ich zato na œmieræ.Oni uciekli i ukryli siê w lesie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]