[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jeszcze bowiem za czasów zmar³ego króla Kazimierza wspomnianyLudwik wyda³ ziemianom polskim przywileje na ró¿ne swobody, tak i¿ nie móg³nak³adaæ ani ¿¹daæ ¿adnych podatków i powinnoœci od ludzi duchownych, aninale¿¹cych do szlachty,246 Mia³o to miejsce w kwietniu 1374 roku.zw³aszcza zaœ by³o w tych aktach wyraŸnie zawarowane, ¿e ziemianie wchodz¹ wzobowi¹zania jedynie z królem Ludwikiem i jego synem, gdyby ten mu siê urodzi³,¿e zaœ król synów nie mia³, jeno córki, wiec d¹¿y³ usilnie do tego, aby dawnenadania z³amaæ i zawrzeæ now¹ umowê w sprawie op³aty podatków i z³o¿enia ho³dupierworodnej jego córce.Aby zaœ to pod³ug swego ¿yczenia doprowadziæ doskutku, wspomniany król i jego rodzicielka, przynaglani przez Za wiszê, ojcajego i krewnych, wydali list, potwierdzony przywieszeniem ich pieczêci, na mocyktórego zobowi¹zali siê daæ mu pierwsze wakuj¹ce w Królestwie Polskimbiskupstwo, innym zaœ panom Królestwa rozdali, stosownie do swej hojnoœcikrólewskiej, pieni¹dze.Za czasów bowiem tego króla powsta³ ten jak najgorszy iprawu kanonicznemu przeciwny zwyczaj, ¿e ambitne duchowieñstwo bra³o prawiejawnie listy nadawcze nie tylko na maj¹ce w przysz³oœci zawakowaæ beneficjakoœcielne, oddane do rozporz¹dzenia królowi, lecz nawet i na biskupstwa.W tensam sposób potem i œwieccy panowie wypraszali sobie nadania na dostojeñstwaœwieckie, z czego wynika³y czêste zwady i niezgody, zarówno pomiêdzyduchowieñstwem, jak i miedzy szlacht¹.I sta³o siê, ¿e panowie Królestwa,pieniê¿n¹ nietykalnoœci¹ namaszczeni247 i ró¿nymi obietnicami skuszeni,zgodzili siê na uniewa¿nienie dawnych nadañ, poddali swe dobra ziemskiedwugroszowemu z ka¿dego ³ana podatkowi i z³o¿yli ho³d pierworodnej córzekrólewskiej, czemu tylko sam kler ca³ej prowincji siê opar³, za nic na tozgodziæ siê nie chc¹c.Po œmierci swej pierworodnej córki248 król Ludwik, nazjeŸdzie, zwo³anym i odbytym w Koszycach249, znowu domaga³ siê od panówKrólestwa Polskiego, a¿eby z³o¿yli ho³d drugiej jego córce i za królow¹ Polskij¹ przyjêli.Przedniejsi panowie z Wielkopolski, wespó³ z Januszem,arcybiskupem gnieŸnieñskim, uczyniæ tego nie chcieli, krakowianie zaœ, g³Ã³wnieojciec Zawiszy, wojewoda, i jego krewni zgodzili siê na to, wtedy król pankaza³ zamkn¹æ bramy miasta, wobec czego i Wiel-247 „Sagmine pecuniali inuncti" - Sagmen - roœlina œwiêta u Rzymian, któranoszona przez ich pos³Ã³w, nadawa³a im charakter nietykalnoœci (przypis J.¯erbi³³y).248 Pierwsza córka Ludwika zmar³a jako niemowie.Tu chodzi o Katarzynê, zmar³¹w 1378 roku.249 Wspomniany tu trzeci zjazd w Koszycach odby³ siê w 1379 roku, gdzie na tronpolski wyznaczono Marie, drug¹ córkê Ludwika.kopolanie, widz¹c siê w po³o¿eniu bez wyjœcia, z³o¿yli ho³d wiernoœci i (drug¹)córkê królewsk¹ za królow¹ swoj¹ uznali.Gdy siê tym sposobem ¿yczenia królapana spe³ni³y, biskup zaœ krakowski Florian, poszed³, jak ju¿ powiedziano,drog¹ wszelkiego cia³a250, ów Zawisza, z woli i z rozkazu króla i jegorodzicielki, zosta³ przez kapitu³ê krakowsk¹ w drodze kompromisu, oko³oniedzieli „Laetare"251, na biskupa krakowskiego obrany, na œwiêto zaœWielkanocy w Kaliszu przez Jana, arcybiskupa gnieŸnieñskiego zatwierdzony orazprzez arcybiskupa ostrzyhomskiego w Ostrzyhomiu z polecenia papie¿a Urbana VI,konsekrowany.Przybywszy do Krakowa, nowy biskup wy³o¿y³ bardzo wielkie kosztana uroczyste odprawienie pierwszej mszy swojej, potem zaœ, wiod¹c dalejpoprzednie ¿ycie bezwstydne i rozpustne, tak dalece cugle swawoli popuœci³, ¿ecielesnym rozkoszom, tak obrzydliwym u biskupa, oddawa³ siê otwarcie bez ¿adnejpowœci¹gliwoœci.Koni cugowych, rzêdów na nie i szat dla ubrania swego cia³amia³ mnóstwo nadzwyczajne, mówiono, ¿e posiada³ przesz³o 70 koni i tyle¿ zmianubrania i rozmaitych przyborów do pojazdów i koni, do poczwórnych kolas mia³mieæ niezwyczajn¹ iloœæ cugowców
[ Pobierz całość w formacie PDF ]