Anatomia człowieka. Podręcznik i atlas dla studentów licencjatów medycznych. cz3

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.z Reicher M., Murza-Murzicz M., Sylwanowicz W, �olia Morphologica t.VII, 1937/38.Dalszym czynnikiem, który wp�ywa na umocowanie serca niezale�nie od wp�ywówotoczenia, jest poci�ganie p�ucne i wywo�ane przez nie spr�yste napi�cieosierdzia.W zwi�zku z tym rola korony serca jako aparatu wieszad�owego znacznie si�zmniejsza.Wp�ywy funkcjonalne na kszta�t i po�o�enie serca(ryc.37).Szczególne zmiany kszta�tu i po�o�enia powoduj� fazy czynno�ciowe, skurcz irozkurcz serca:w chwili skurczu komór, kiedy przedsionki si� rozszerz�j� istopniowo uwypuklaj� nape�niaj�c si� krwi�, a spr�yste t�tnice wype�niaj�c si�poszerzaj� si� i wyd�u�aj�, nast�puje przesuni�cie podstawy komór w kierunkuprzednio-dolnym(koniuszka serca), natomiast sarn koniuszek po�o�enia swegoprawie nie zmienia.W rozkurczu komór odbywa si� ruch odwrotny(p.dalej).Aorta-.W.pulmona�es.4(rum.4 mam.Veotric ul us Veolriculus.We, pu�mona�es.DiastoleRyc.37.Schematyczny przekrój pod�u�ny lewej po�owy serca.Obja�nienie w tek�cie wzorowane na Brausie i Elzem.Równie� ruchy oddechowe(ryc 38)zmieniaj� po�o�enia serca:w czasie wydechuserce uk�ada si� silniej w kierunku poprzecznym, podczas wdechu wraz zuniesieniem si� klatki piersiowej i opuszczeniem przepony przybiera po�o�eniebardziej strome, wtedy te� korona serca unosi si�, koniuszek za� opuszcza iprzesuwa przy�rodkowo.Przy spokojnym oddychaniu zmiany kszta�tu i po�o�enia nie s� zbyt du�e, s�jednak du�e przy wzmo�onym oddychaniu.W najg��bszym wdechu serce zst�puje a� do k�ta �ebrowego, poni�ej wyrostkamieczykowatego, gdzie skurcze jego s� wyczuwalne, a cz�sto nawet widoczne.Oprócz tych rytmicznych zmian po�o�enia zazwyczaj zachodz� jeszcze inne, czyprzy zmianach po�o�enia cia�a, czy zw�aszcza podczas wzrastania i rozwojudziecka, kiedy zachodz� zmiany kszta�tu klatki piersiowej i zst�powanie trzew.Jest rzecz� zrozumia��, �e u dziecka, u którego przepona ustawiona jest wy�ej,podobnie jak u kobiety, równie� serce przybiera wy�sze i bardziej poprzecznepo�o�enie i si�ga dalej w stron� lew�:koniuszek serca po�o�ony jest wy�ej(udziecka mo�e nawet le�e� w czwartej przestrzeni mi�dzy�ebrowej, nieco bocznicod linii sutkoweik natomiast u ludzi starych uderzenie koniuszka serca mo�e si�zaznacza� nawet w szóstej przestrzeni mi�dzy�ebrowej.W pionowej postawie cia�a serce ustawione jest ni�ej, podobnie jak sercestarcze, a w zwi�zku z wyd�u�eniem si� aparatu wieszad�owego--korony serca,przybiera po�o�enie bardziej strome, odwrotnie ni� w p o z i o mym p o to z eni u, kiedy przepona ustawia si� wy�ej i serce przybiera wy�sze po�o�enie iuk�ada si� bardziej poprzecznie.W po�o�eniu cia�a na bo ku serce przesuwa si� w odpowiednim kierunku.Wielkie zmiany po�o�enia serca wyst�powa� mog� pod wp�ywem d � u g o 1 r w a �e g o u c i s k u, jak np.pod wp�ywem wysi�ków w jamach surowiczych.Zmiany te mog� by� tak.713.**z*.Ana�.T.114, U 4@.73.Th 3 s Ie.du�e, �e serce ze swego prawid�owego po�o�enia stopniowo kieruje si� w stron�praw�:w odró�nieniu od odwrotnego po�o�enia(silus intersus)mówi si� oprawostronnym p r ze s un je ci u koniuszka serca(deatropositio).Natomiast od w r o tn� p oto z e nie(situs intersus s.deatrocardia)jestodmian� rozwojow�, w której nie tylko koniuszek serca skierowany jest w stron�praw�, ale ca�e serce jest odbiciem lustrzanym stosunków prawid�owych zarównopod wzgl�dem po�o�enia oraz kszta�tu, jak i pod wzgl�dem budowy(np.uk�ad pasmmi�niowychk równie� pocz�tek wielkich t�tnic i uj�cia �y� wykazuj� wtedy obrazodbicia lustrzanego w stosunku do normy.To odwrotne po�o�enie serca przewa�nie wyst�puje razem z odwrotnym po�o�eniempozosta�ych trzewi.Powierzchnia i barwa.Poniewa� prawie ca�e serce powleczone jest b�on� surowicz�(nasierdziem),powierzchnia jego jest g�adka, l�ni�ca i wilgotna.B�ona surowicza jest w znacznym stopniu przezroczysta, dlatego na powierzchniprze�wieca osobnicza zmienne Ja�niejsze lub ciemniejsze br�zowoczerwonezabarwienie mi�nia sercowego, lub te� miejscami �ó�tawy odcie� tkankit�uszczowej podnasierdziowej.Tkanka t�uszczowa skupia si�(stopniowo w ci�gu rozwoju dzieci�cego)g�ówniewzd�u� bruzd, w których przebiegaj� naczynia wie�cowe i ich ga��zie(p.dalej),jak równie� na prawym brzegu serca oraz nieraz na koniuszku.Je�eli t�uszcz jest silnie rozwini�ty, wytwarza� si� mog� fa�dy t�uszczowe,które wciskaj� si� w niektórych miejscach mi�dzy dwa odcinki serca, jak npmi�dzy prawe uszko serca i praw� komor�, czy doko�a pocz�tków wielkichnaczyit�tniczych wychodz�cych z serca("ot�uszczenie serca").Konsystencja.Konsystencja serca jest zmienna w zale�no�ci od budowy jego �cian, od wieku istanu serca.Cienkie �ciany przedsionków s� podatne, z �atwo�ci� ulegaj� uciskowi, �cianykomór, zw�aszcza znacznie grubszejlewej, s� odporne i spr�yste.Komory w staruerozkurczu s� bardziej mi�kkie, w stanie skurczu twarde.Niektóre stany chorobowe(skleroza, przerost serca, zapalenie wsierdzia itd)wznacznym stopniu wp�ywaj� na konsystencj� serca, os�abiaj�c j� lubwzmacniaj�c.We(ko�� Dla doros�ego m�czyzny podawane s� nast�puj�ce bezwzgl�dne wymlar?D(zeci�tne serca:masa oko�o 300 g, obj�to�� oko�o 270 cm?, najwi�kszy wymiard�ugo.setowy �rednio wype�nionego serca oko�o HO--150 mm, wymiar poprzeczny oko�oWO--I 10 mm, wymiar strza�kowy oko�o 80-90 mm.Pojemno�� prawego przedsionka wynosi 110185 cm?, lewego 100150 cm?, prawejkomory 160230 cm:, lewej 140-210 cm:.Jak wynika z przytoczonych liczb, serce prawe jest pojemniejsze ni� lewe iró�nica ta wywo�ana jest zapewne �atwiejsz� rozci�gliwo�ci� prawego serca.Wielko�� serca, któr� porównuje si� mniej wi�cej do wielko�ci pi�ci danejosoby, zale�na jest w du�ym stopniu od wielu czynników funkcjonalnych, od stanuwype�nienia i stanu skurczu, od wdechu i wydechu.Poza tym oprócz wp�ywów zewn�trznych(klimat, sposób �ycia)nale�y wzi�� poduwag� równie� wymiary cia�a:istnieje bowiem pewna wspó�zale�no�� mi�dzy mas�serca a mas� cia�a(masa serca stanowi niespe�na(k 5'%masy cia�a):na wielko��serca wp�ywaj� równie� wiek i p�e�.Serce kobiety jest przeci�tnie mniejsze i l�ejsze ni� m�czyzny(masa sercakobiety wynosi przeci�tnie 220 g, obj�to�� oko�o 210 cm':stosunek masy serca domasy cia�a wynosi u m�czyzny I:170, u kobiety I:1831 wielko�� i masa serca ukobiety w ci��y wzrastaj�.Serce n o w o r o d k a jest stosunkowo du�e i silne, poniewa� u p�oduobs�ugiwa� musi równie� kr��enie �o�yskowe:po urodzeniu stosunkowa masa sercasi� zmniejsza.U noworodka na I kg masy cia�a przypada 7, 6 g masy serca, u doros�ego oko�o 5g.Z wiekiem wskutek wi�kszego oporu w t�tnicach mi�sie� sercowy(u staregocz�owieka)wykonuje wi�ksz� prac� i cho� masa serca z wiekiem si� obni�a, jednakw mniejszym stopniu ni� innych narz�dów.Na ogó� osoby o silnym umi�nieniu, które ci�ko pracuj� fizycznie, przeci�tniemaj� te� wi�ksz� mas� serca ni� osoby ze s�abo rozwini�t� mi�niówk�szkieletow�:jednak to wzmocnienie mi�niówki cia�a nie jest jedynym bodzcem dlawzmocnienia serca.Zapewne równie� czynniki przemiany materii odgrywaj� tu rol� i mog� mie� wp�ywna kr��enie [ Pobierz całość w formacie PDF ]

download | pobieranie | ebook | pdf | do ÂściÂągnięcia

Archiwum