[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ich motorem jest strach i rozpaczliwa chêæprze¿ycia."Opowiadania" T.Borowski - obozowe opowiadania Tadeusza Borowskiego równie¿ukazuj¹ ¿ycie i zachowanie wiêŸniów (s¹ tak¿e napisane technik¹behawiorystyczn¹) i staj¹ siê oskar¿eniem hitlerowskiego systemu masowejzag³ady.Jednak Borowski pisze o obozach w sposób inny ni¿ wszyscy inni przednim.Czyni narratorem obozowego cwaniaka który prezentuje obozow¹ hierarchiêwartoœci bêd¹c¹ przeciwieñstwem tej do której przywykliœmy na co dzieñ.Najwy¿szym dobrem jest ¿ycie i przetrwaniu podporz¹dkowane jest wszystko.Niema miejsca na litoœæ czy wspó³czucie dla s³abszych i mniej zaradnych wiêŸniów.W ujêciu Borowskiego obóz koncentracyjny jest miejscem do którego mo¿na siêprzyzwyczaiæ, nauczyæ siê sobie radziæ tak, aby przetrwaæ - zw³aszcza jeœli siêjest wiêŸniem z jakiegoœ powodu uprzywilejowanym.Uczynienie cz³owieka skrajnymegoist¹, zniszczenie wiêzi miêdzyludzkich, uczucia przyjaŸni, mi³oœci,¿yczliwoœci, solidarnoœæ - to najostrzejsze zarzuty stawiane systemowizag³ady.Opowiadania Borowskiego posiadaj¹ g³êboko pesymistyczny wydŸwiêk, polegaj¹cy naukazaniu kruchoœci, absolutnych wydawa³o by siê, wartoœci w warunkachekstremalnych."Opowiadania" w przeciwieñstwie do "Medalionów" nie maj¹ œciœle reporterskiegocharakteru.W swej fabularnej formie s¹ ¿ywsze, barwniejsze, realniejsze,wydaj¹ siê bli¿sze ¿ycia w czym tkwi ich ogromna si³a wyrazu (choæ beznamiêtny,dziennikarski ton "Medalionów" budzi chyba wiêksz¹ grozê)."Inny œwiat" - jest autobiografi¹ polskiego oficera, zes³anego z"kontrrewolucyjnego" wyroku do lagru na dalekiej pó³nocy.Autor opisuje ¿ycieobozowe, panuj¹ce w nim specyficzne zasady i regu³y.Opisuje udrêki g³odu,zimna, nadmiernej i niebezpiecznej pracy.Wszechw³adzê i samowolê obozowychw³adz.Nienawiœæ i okrucieñstwo przestêpców w stosunku do wiêŸniówpolitycznych.Oszustwa w rozliczaniu wyników pracy.Kradzie¿ ¿ywnoœci i¿ebraninê przy kuchni.Maksymalne wykorzystywanie wiêŸniów, z morderczymsystemem motywacyjnym w postaci ró¿nego rozdzia³u ¿ywnoœci i zwi¹zane z tymoszustwa w rozliczaniu wyników pracy.Mêkê oczekiwania na koniec wyroku izwi¹zane z tym niespodzianki, zawody i tragedie.Rozk³ad wiêzów rodzinnych, wspo³eczeñstwie piêtnuj¹cym i szykanuj¹cym nawet rodziny "paso¿ytówspo³ecznych".Podobnie jak hitlerowski obozy zag³ady, tak i sowiecki systemrabunkowego wykorzystania si³y roboczej doprowadza³ do nieuchronnych zmian wpsychice ludzkiej i do zatracenia zwyk³ych norm i wartoœci.Zmusza³ dokradzie¿y, lizusostwa, donosicielstwa, ¿ebraniny, kobiety do prostytucji."Inny œwiat", podobnie jak "Opowiadania" Borowskiego, posiada fabularyzowan¹formê, przeplatan¹ obszernymi refleksjami autora, opisami szczególnych zjawisk¿ycia obozowego itp.Nawet je¿eli powsta³y silniej oddzia³uj¹ce dzie³a z zakresu literaturylagrowej, to ta pozycja i tak zajmuje niepoœlednie miejsce dziêki bystroœciobserwacji, barwnoœci jêzyka i ostroœci analizy."Zd¹¿yæ przed Panem Bogiem" - jest literackim reporta¿em autorki z rozmów zjedynym ¿yj¹cym przywódc¹ powstania w getcie - Markiem Edelmanem.Ksi¹¿kaposiada luŸn¹, chaotyczn¹ konstrukcjê, stanowi¹c jakby zapis od¿ywaj¹cejpamiêci Edelmana Mimo braku fabularnej formu³y uderza osobistoœæ iemocjonalnoœæ wypowiedzi.Opowieœæ Edelmana odziera z patosu i heroizmu legendêpowstania, sprowadza je do wymiary zwyk³ych ludzkich odczuæ i zachowañ.Nieszczêdzi brutalnej prawdy i odra¿aj¹cych szczegó³Ã³w.Uderza pytanie "Czy to madzisiaj jakiekolwiek znaczenie?"83.Wska¿ najwa¿niejsze cechy poezji Czes³awa Mi³osza.Dlaczego mo¿na tegotwórcê okreœliæ wyrazem “Proteusz”?Czes³aw Mi³osz ur.1911.Twórczoœæ: Traktat moralny (1948); Traktat poetycki (1957)Tomy: Œwiat³o dzienne (1953); Gucio zaczarowany (1965); Miasto bez imienia(1969); Gdzie s³oñce wschodzi i kêdy zapala (1974); Hymn o perle (1981)Powieœci: Dolina Issy; Zniewolony umys³; Ziemia UlroCechy twórczoœci:katastrofizm (zwi¹zek z ¯agarami) we wczesnej twórczoœcimotyw Litwy - krainy dzieciñstwa powraca w jego literaturzepiêkno pejza¿umotyw emigranta têskni¹cego za ojczyznaposzukiwanie trwa³ych wartoœci etycznych w odwo³aniu do kulturyœródziemnomorskiej, sztuki i historii ludzkoœcipoeta i poezja maj¹ do spe³nienia wielka misjê we wspó³czesnym œwiecie: obronênajistotniejszych wartoœci ludzkich84
[ Pobierz całość w formacie PDF ]