Borges Jorge Luis Alef

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.siateczk� ma-le�kich niespodzianek.W czasie poprzednichodosobnie� ulega� pokusie liczenia dni, aleteraz by�o inaczej, to by�o bezterminoweodosobnienie � chyba �e jakiego� dniadziennik przyniesie mu wiadomo�� o �mierciAleksandra Villari.W�a�ciwie by�o mo�liwe,�e Villari ju� umai� � w takim razie �ycieby�o snem.Ta mo�liwo�� niepokoi�a go, bonie móg�- rozró�ni�, czy przynosi mu ulg�,czy te� smutek.Uzna� j� za absurdaln� i od-sun�� od siebie.W dawnych, dalekich,dniach � mniej dalekich z powodu up�ywuczasu, ni� z powodu dwóch czy trzech nie-odwracalnych faktów � pragn�� wielu rze-czy po��daniem pozbawionym skrupu�ów.Tapot�na wola, wzbudzaj�ca nienawi�� m�-czyzn i mi�o�� niektórych kobiet, dzisiaj ni-czego okre�lonego ju� nie pragn�a pozaprzetrwaniem, odsuni�ciem ko�ca.Smak ma-te, smak czarnego tytoniu, cie�, który rosn�cogarnia patio, by�y dla� dostatecznymi pod-nietami.W domu by� pies, ju� niem�ody wilk.Vii-lari zaprzyja�ni� si� z nim.Mówi� do niegopo hiszpa�sku, po w�osku i troch� w starym,zapomnianym., dialekcie dzieci�stwa.Usi�o-wa� �y� tylko tera�niejszo�ci�, bez wspom-nie� ni przewidywa�.Te pierwsze zreszt�mniej obchodzi�y go ni� drugie.Nie wiedz�cprzeczuwa�, �e przysz�o�� jest substancj�,z której zrobiony jest czas; dlatego tak szyb-ko sam przekszta�ca si� w przesz�o��.Nie-kiedy jego zm�czenie upodabnia�o si� doszcz�cia; wtedy stawa� si� stworzeniem niebardziej z�o�onym od psa.Której� nocy wybuch nag�ego bólu w g��-bi jamy ustnej przebudzi� go i przyprawi�o dr�enie.Ten przera�liwy cud powtórzy�si� o �wicie.Nast�pnego dnia Villari pos�a�po doro�k�, która zawioz�a go do dentystyna plac Once.Tam wyrwano mu z�b.W tejpróbie nie okaza� si� ani odwa�niejszy, anite� bardziej tchórzliwy ni� inni ludzie.Innej nocy, wychodz�c z kina, poczu�, �ekto� go popchn��.Z gniewem, z oburzeniem,z pod�wiadom� ulg� zmierzy� si� z tymzuchwalcem wzrokiem, bluzn�� mu w twarzchamskim przekle�stwem; tamten, zdumiony,wyb�ka� par� s�ów usprawiedliwienia.By�to cz�owiek m�ody, wysoki, o ciemnych w�o-sach.Towarzyszy�a mu kobieta o typieNiemki.Ca�� noc Villari powtarza� sobie, �enie zna tych ludzi, tym niemniej min�o par�dni, zanim znów wyszed� na ulic�.W�ród stoj�cych na pó�ce ksi��ek znajdo-wa�a si� �Boska komedia" ze starymi ko-mentarzami Andreolego.Mniej z ciekawo�ci,raczej jakby z poczucia obowi�zku Villarizabra� si� do studiowania tego wielkiegodzie�a.Przed ka�dym posi�kiem czyta� jedn�pie��, potem w odpowiedniej kolejno�ci ko-11 � Alefmentarze.M�ki piekielne nie wydawa�y musi� ani niewiarygodne, ani przesadne; niepomy�la� te� o tym, �e Dante skaza�by gona ostatni kr�g, tam, gdzie z�by Ugolina bezko�ca wgryzaj� si� w kark Ruggiera.Pawie z karmazynowej tapety wydawa�ysi� jak stworzone do koszmarów sennych,ale panu Villari nigdy nie �ni�a si� glorietaze spl�tanych z sob� �ywych ptaków.O �wicie zawsze powtarza� si� ten sam sen,którego okoliczno�ci ulega�y jednak zmia-nom.Albo dwóch �udzi uzbrojonych w re-wolwery wchodzi�o wraz z Villarim do jegopokoju, albo rzucali si� na niego przy wyj-�ciu z kina, albo wszyscy trzej byli równo-cze�nie nieznajomym, który go popchn��,albo sm�tnie czekali na niego na patio, albowydawali si� w ogóle go nie zna�.Na ko�cusnu sam wyjmowa� rewolwer z szuflady noc-nego stolika (gdzie rzeczywi�cie przechowy-wa� rewolwer) i strzela� do tych ludzi.Hukwystrza�u budzi� go, ale to przecie� by� tyl-ko sen � w nast�pnym �nie napad powtarza�si� i znowu musia� ich zabija�.Jakiego� m�tnego lipcowego ranka obec-no�� nieznanych ludzi (nie za� trzask otwie-ranych drzwi) zbudzi�a go.W ciemno�ciachnocnych wysocy, przez ciemno�ci nocnedziwnie uproszczeni (w snach, inspirowanychstrachem, zawsze bywali jacy� ja�niejsi, czuj-ni, nieruchomi, cierpliwi, z oczyma spuszczo-nymi, jakby przygwa�d�a� je ci�ar broni),Aleksander Villari wraz z jakim� nieznajo-mym wreszcie go dosi�gli.Da� im znak, pro-sz�c, aby poczekali, i odwróci� si� do �ciany,jakby chc�c powróci� w sen.Czy uczyni� to,aby obudzi� lito�� tych, którzy go mieli za-bi�, czy te� dlatego, �e �atwiej jest prze�y�co� straszliwego ni� wyobra�a� to sobiei czeka� na to bez ko�ca, czy � i to chybajest najprawdopodobniejsze � a�eby zabój-cy stali si� snem, tak jak nim byli ju� tyle,tyle razy w tym samym miejscu i o tej samejporze?W tej magii by� pogr��ony, kiedy dosi�g�ygo kule.Prze�o�y�a Zofia Ch�dzy�skaBioy Casares przywióz� z Londynu cieka-wy sztylet o trójk�tnej klindze i r�ko-je�ci w kszta�cie litery H; nasz przyja-ciel Christopher Dewey z Instytutu Brytyj-skiego powiedzia�, �e podobna bro� u�ywanajest na co dzie� w Indostanie.Stwierdzenieto zach�ci�o go do wspomnienia, �e pracowa�w tym kraju, mi�dzy dwiema wojnami.(Pa-mi�tam, �e powiedzia� po �acinie ultra Auro-ram et Gangen, przekr�caj�c wiersz Juvena-lisa.) Z historii, jakie opowiedzia� on owejnocy, o�mielam si� odtworzy� t�, któr� ni�ejprzytaczam.Mój tekst b�dzie wierny: niechAllah uchroni mnie przed pokus� dodaniakrótkich rysów okoliczno�ciowych czy zepsu-cia egzotycznego klimatu tego opowiadaniaprzy pomocy interpolacji z Kiplinga.Posiadaono poza tym jaki� staro�ytny smak, podo-bny mo�e do smaku �Tysi�ca i jednej nocy",którego zagubienie by�oby strat�.*�Dok�adna geografia wydarze�, które zrelacjonuj�, nie ma wi�kszego znaczenia.Poztym có� za precyzj� zachowuj� w BuenosAires nazwy Amritsar czy Audh? Niech wi�cwystarczy, je�li powiem, �e w owych latachdosz�o do zamieszek w pewnym mie�cie mu-zu�ma�skim i �e rz�d centralny wys�a� ener-gicznego cz�owieka, aby zaprowadzi� porz�-dek.Cz�owiek ten by� Szkotem ze znakomi-tego klanu wojowników i nosi� we krwi tra-dycje gwa�towno�ci.Raz tylko ujrza�y gomoje oczy, ale nie zapomn� w�osów bardzoczarnych, wydatnych ko�ci policzkowych,zach�annego nosa i ust, szerokich ramion,silnej budowy Wikinga.Dzisiejszej nocy b�-dzie si� on nazywa� w moim opowiadaniuDawid Aleksander Glencairn; oba te imionas� w�a�ciwe, gdy� nale�a�y one do królów,którzy rz�dzili �elaznym ber�em.DawidAleksander Glencairn (b�d� musia� przyzwy-czai� si� do nazywania go w ten sposób) by�,jak podejrzewam, cz�owiekiem, którego si�l�kano; sama wiadomo�� o jego nominacjiwystarczy�a, aby uspokoi� miasto.Nie prze-szkodzi�o mu to w przedsi�wzi�ciu rozmai-tych energicznych kroków.Min�o kilka lat.W mie�cie i prowincji zapanowa� spokój:sikhowie i muzu�manie porzucili stare nie-zgody i nagle Glencairn znikn��.Oczywi�cienie zabrak�o g�osów, �e go uprowadzono czyzabito.Dowiedzia�em si� o tych sprawach od mo-jego zwierzchnika, gdy� cenzura by�a suro-wa i dzienniki nie skomentowa�y (ani nawet,0 ile pami�tam, nie odnotowa�y) znikni�ciaGlencairna [ Pobierz całość w formacie PDF ]

download | pobieranie | ebook | pdf | do ÂściÂągnięcia

Archiwum