Bateson Gregory Umysł i przyroda

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Pula genów populacji wszak�e jest przedmiotem zmiany pod wp�ywemdoboru naturalnego, który rozpozna ró�nice, zw�aszcza ró�nice w zdolno�ci dokszta�towania funkcjonowania bardziej przystosowawczego.To w�a�nie barierauniemo�liwiaj�ca dziedziczenie �wed�ug Lamar-cka" chroni system genetycznyprzed zbyt gwa�town� zmian� pod wp�ywem kapry�nych (by� mo�e) wymaga�rodowiskowych.Ale w kulturach, w systemach spo�ecznych i na wielkich uniwersytetach nieistnieje równowa�na bariera.Innowacje wciela si� nieodwracalnie dofunkcjonuj�cego systemu bez sprawdzenia ich zdolno�ci przetrwania; a rdze�z�o�ony z konserwatywnych jednostek stawia opór koniecznymzmianom bez �adnej pewno�ci, �e w�a�nie tym konkretnym zmianom nale�y si�opiera�.Jednostkowa wygoda i niewygoda staje si� jedynym kryterium doboru zmianyspo�ecznej i zapomina si� o podstawowym dla typów logicznych kontra�cie mi�dzyelementem a kategori� dot�d, a� nowy stan rzeczy wytworzy (nieuchronnie) noweniewygody.L�k przed jednostkow� �mierci� i �a�ob� prowadzi do wniosku, �e�dobrze" by�oby wyeliminowa� choroby epidemiczne, a dopiero po 100 latachmedycyny prewencyjnej odkrywamy, �e populacja nadmiernie si� rozros�a.I takdalej.Nie unikniemy anachronizmów, unikaj�c po prostu przy�pieszenia zmian strukturyczy te� zwalniaj�c tempo zmian funkcjonalnych.Jasne, �e w�a�ciwy nie jest anipowszechny konserwatyzm, ani powszechne gorliwe d��enie do zmian.Te dwa nawykiumys�u zestawione na zasadzie przeciwie�stw by�yby zapewne lepsze ni� ka�dy znich z osobna, ale systemy przeciwie�stw nieuleczalnie podlegaj� determinizmowinie zwi�zanemu z istot� sprawy.Decyzj� b�dzie najprawdopodobniej rz�dzi�wzgl�dna �si�a" przeciwników, niezale�nie od wzgl�dnej si�y ich argumentów.Korumpuje nie tyle �moc", ile mi t �mocy".Zwraca�em ju� uwag�, �e nie nale�yufa� �mocy", podobnie jak �energii", �napi�ciu" i pozosta�ym niby-fizycznymmetaforom, a �moc" jest w�ród nich najniebezpieczniejsza.Ten, kto po��damitycznej abstrakcji, musi zawsze pozosta� nienasycony! Nie powinni�my, jakonauczyciele, wspiera� tego mitu.Przeciwnikowi trudno widzie� dalej, ni� si�ga wygrana b�d� przegrana w walceprzeciwie�stw.Jak gracz w szachy, zawsze podlega pokusie wykonania jakiego�zr�cznego ruchu, by odnie�� szybkie zwyci�stwo.Trudno wykszta�ci�w sobie i utrzyma� dyscyplin� poszukiwania zawsze najlepszego ruchu naszachownicy.Gracz musi zawsze patrze� dalej, obejmowa� wzrokiem szersz�konfiguracj�.Wracamy zatem do miejsca, od którego zacz�li�my � ale widzimy to miejsce wszerszej perspektywie.Miejsce to uniwersytet, a my jeste�my jego Rad�.Szerszaperspektywa dotyczy perspektyw, a pytanie brzmi: czy jako Rada wspieramywszystko, co pozwala studentom, pracownikom i nam, skupionym wokó� sto�u Rady,kszta�towa� szersze perspektywy, które przywróc� naszemu systemowi w�a�ciw�synchronizacj� lub harmoni� mi�dzy rygorem a wyobra�ni�?Czy jeste�my m�drymi nauczycielami?S�OWNIKAnalogowy.Patrz Cyfrowy.Cybernetyka.Ga�� matematyki zajmuj�ca si� zagadnieniami kontroli,rekurencyjno�ci i informacji.Cyfrowy.Sygna� jest cyfrowy, je�eli mi�dzy nim a innymi sygna�ami, od którychnale�y go odró�ni�, istnieje nieci�g�o��.Tak i nie to przyk�ady sygna�ówcyfrowych.I przeciwnie, kiedy wielko�� lub ilo�� w sygnale s�u�y reprezentacjiilo�ci zmieniaj�cej si� w sposób ci�g�y w desygnacie, o sygnale mówimy, �e jestanalogowy.Eidetyczny.Obraz umys�owy jest eidetyczny, je�li nosi wszelkie cechypostrzegania, zw�aszcza je�li si� odnosi do narz�du zmys�ów i zdaje si�nap�ywa� z zewn�trz.Energia.W tej ksi��ce s�owa energia u�ywam w znaczeniu ilo�ci, która mawymiar: masa razy kwadrat pr�dko�ci (MV2).Inni ludzie, a w�ród nich równie�fizycy, u�ywaj� go w wielu innych znaczeniach.Entropia negatywna.Patrz entropia.Entropia.Stopie�, w jakim relacje mi�dzy sk�adnikami jakiejkolwiek z�o�onejca�o�ci s� pomieszane, nie posor-towane, nie zró�nicowane, nieprzewidywalne ilosowe (q.v.).Przeciwie�stwem jest entropia negatywna, stopie� uporz�dkowania,posortowania i przewidywalno�ci w z�o�onej ca�o�ci.W fizyce pewne rodzajeuporz�dkowania wi�� si� z ilo�ci� dost�pnej energii.Epigeneza.Proces embriologii widziany w ten sposób, �e ka�dy jego etap wi��esi� ze status quo ante.Epistemologia.Ga�� nauki po��czona z ga��zi� filozofii.Jako nauka,epistemologia bada, jak konkretne organizmy albo zespo�y organizmów poznaj�,my�l� i decyduj�.Jako filozofia, epistemologia bada konieczne ograniczenia iinne cechy procesu poznania, my�lenia i decydowania.Fenokopia.Fenotyp (q.v.), który dzieli pewne cechy z innymi fenotypami, uktórych cechy te przenoszone s� przez czynniki genetyczne.W fenokopii te samecechy s� efektem zmian somatycznych powsta�ych pod naciskiem �rodowiska.Fenotyp.Zespó� zda� sk�adaj�cych si� na opis rzeczywistego organizmu; wygl�d icechy rzeczywistego organizmu.Patrz Genotyp.Filogeneza.Ewolucyjna historia gatunków.Genetyka.�ci�le rzecz bior�c, genetyka zajmuje si� wszelkimi aspektamidziedziczno�ci i zmienno�ci organizmów oraz procesami wzrostu i ró�nicowania wobr�bie organizmów.Genotyp.Zespó� przepisów i nakazów, które stanowi� dziedziczny wk�ad dookre�lenia fenotypu (q.v.).Gi�tko��.Patrz Stres.Homologia.Formalne podobie�stwo mi�dzy organizmami, takie, �e relacje mi�dzypewnymi cz�ciami A s� podobne do relacji mi�dzy odpowiednimi cz�ciami B.Tegorodzaju formalne podobie�stwo uwa�a si� za �wiadectwo procesu ewolucji.Idea.W epistemologii, jak� oferuje ta ksi��ka, najmniejsz� jednostk� procesuumys�owego jest ró�nica, odmienno�� b�d� komunikat o ró�nicy.To, co w mowiepotocznej nazywa si� i d e �, zdaje si� by� z�o�onym zespo�em takich jednostek.Ale mowa potoczna waha�aby si� przed nazwaniem, powiedzmy, bilateralnejsymetrii �aby lub przekazu pojedynczego impulsu neuronalnego ide�.Informacja.Ka�da ró�nica, która czyni ró�nic� (ma znaczenie).Koewolucja.Stochastyczny system zmiany ewolucyjnej, w którym dwa, lub wi�cej,gatunków wzajemnie oddzia�uj� na siebie tak, �e zmiany gatunku A tworz� warunkido naturalnego doboru zmian w gatunku B.Pó�niej zmiany gatunku B z koleitworz� warunki selekcji podobniejszych zmian gatunku A.Liniowa i linearna.Liniowa to termin techniczny, który w matematyce opisujetak� relacj� mi�dzy zmiennymi, �e kiedy j� wykre�limy w prostok�tnym uk�adziewspó�rz�dnych kartezja�skich, otrzymamy w wyniku lini� prost�.Linearna opisujetak� relacj� miedzy seri� przyczyn albo argumentów, �e ca�a sekwencja nigdy niewraca do punktu pocz�tkowego.Przeciwie�stwem liniowej jest nieliniowa.Przeciwie�stwem linearnej jest rekurencyjna.Losowy.O sekwencji zdarze� mówimy, �e jest losowa, je�li na podstawiezdarzenia lub zdarze� poprzedzaj�cych nie sposób przewidzie� zdarzenianast�pnego i je�li system dzia�a zgodnie z prawami prawdopodobie�stwa.Zwró�myuwag�, �e zdarzenia, o których mówimy, �e s� losowe, nale�� zawsze do pewnegoograniczonego zbioru.O efekcie rzutu nie sfa�szowan� monet� powiadamy, �e jestlosowy.Kolejne rzuty nie zmieniaj� prawdopodobie�stwa wypadni�cia w nast�pnymrzucie or�a albo reszki.Ale ta losowo�� nale�y do ograniczonego zbioru.Orze�b�d� reszka; nie rozwa�a si� �adnych innych mo�liwo�ci alternatywnych.Mutacja.W konwencjonalnej teorii ewolucji potomstwo mo�e si� z nast�puj�cychpowodów ró�ni� od rodziców:Zmiany w DNA zwane mutacjami [ Pobierz całość w formacie PDF ]

download | pobieranie | ebook | pdf | do ÂściÂągnięcia

Archiwum