[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Badanie koñczy³o siê sfotografowaniem ka¿dego studenta i poproszeniem innejgrupy o ocenê atrakcyjnoœci fizycznej ka¿dej z owych osób.G³Ã³wnym rezultatemtego doœwiadczenia by³o stwierdzenie, ¿e osoby atrakcyjne (zarówno kobiety, jaki mê¿czyŸni) deklarowa³y bardziej pozytywne interakcje z innymi (twierdzi³y, ¿enawi¹zywa³y kontakty bli¿sze i przyjemniejsze) w porównaniu z ich mniejatrakcyjnymi kolegami.Wyniki te nale¿y interpretowaæ z du¿¹ ostro¿noœci¹, gdy¿nie mo¿emy okreœliæ, czy to atrakcyjnoœæ jako taka, czy jakieœ inne zmiennepowi¹zane z t¹ cech¹ powoduj¹, ¿e osoby atrakcyjne nawi¹zuj¹ bardziejsatysfakcjonuj¹ce kontakty.Wyniki œwiadcz¹ natomiast niew¹tpliwie, ¿e wœródstudentów atrakcyjnoœæ jest powi¹zana z jakoœci¹ nawi¹zywanych przez nichkontaktów.Nie chc¹c, byœcie poczuli siê zniechêceni tym, ¿e atrakcyjnoœæfizyczna wp³ywa na zachowania ludzi, spieszymy dodaæ, ¿e byæ mo¿e taka regu³aogranicza siê jedynie do czasu studiów.Berscheid, Walster i Campbell (cyt.za:Brehm, 1992) badali zwi¹zek pomiêdzy atrakcyjnoœci¹ a satysfakcj¹ z ¿ycia wd³u¿szym okresie.Odszukali albumy z fotografiami absolwentów college'u (wchwili badañ by³y to osoby w œrednim wieku), chc¹c sprawdziæ, jak atrakcyjnifizycznie byli w latach studiów.Nastêpnie rozmawiali z ka¿dym z nich, abydowiedzieæ siê, czy atrakcyjny wygl¹d w m³odoœci pomaga w kontaktach z innymi.Okaza³o siê, ¿e choæ osoby atrakcyjne mia³y wiêksze szansê na zwi¹zkima³¿eñskie, to nie by³y one bardziej z nich zadowolone (równie¿ ogólnie z¿ycia) ni¿ osoby mniej atrakcyjne.Nie ma wiêc w¹tpliwoœci, ¿e atrakcyjnoœæceni siê w naszym spo³eczeñstwie i ¿e ludzie odznaczaj¹cy siê du¿¹ urod¹ maj¹ ztego wzglêdu znaczn¹ przewagê nad innymi.Nie mo¿na jednak twierdziæ, ¿egwarantuje ona szczêœliwe zwi¹zki i szczêœliwe ¿ycie.styl przywi¹zywania siê: oczekiwania, jakie ludzie formuj¹ co do kontaktów zinnymi osobami; oczekiwania te wynikaj¹ z rodzaju wiêzi miêdzy ich pierwszymiopiekunami a nimi jako niemowlêtamistyl przywi¹zywania siê oparty na poczuciu bezpieczeñstwa: styl przywi¹zywaniasiê do drugiej osoby, którego cech¹ charakterystyczn¹ jest zaufanie, brak lêkuprzed odrzuceniem i œwiadomoœæ, ¿e jest siê wartoœciow¹ i lubian¹ osob¹Style przywi¹zywania siê a zwi¹zki uczucioweWszystkie determinanty mi³oœci i za¿y³oœci omówione do tej pory to czynnikitypu „tutaj i teraz", a wiêc te, które w tym momencie warunkuj¹ relacje miêdzyludŸmi (atrakcyjnoœæ i podobieñstwo partnerów, ich wzajemnie traktowanie siêitp.).Autorzy najnowszej teorii mi³oœci podkreœlaj¹, ¿e to, co dana osobawnosi do zwi¹zku — a mówi¹c dok³adniej styl przywi¹zywania siê — kszta³towanejest, kiedy jesteœmy jeszcze dzieæmi.Wiêkszoœæ badañ opiera siê naprze³omowych pracach Johna Bowlby'ego (1969, 1973,1980) i Mary Ainsworth(Ainsworth, Biehar, Waters.Wali, 1978) poœwiêconych tworzeniu siê wiêzi miêdzyniemowlêtami a pierwszymi opiekunami (matkami lub ojcami).Badacze ci sugeruj¹,¿e rodzaj wiêzi uformowanych we wczesnym dzieciñstwie wp³ywa na rodzaj relacji,które tworzymy z innymi osobami ju¿ jako ludzie doroœli.Mary Ainsworth i jejwspó³pracownicy (1978) okreœlili trzy typy relacji pomiêdzy niemowlêtami i ichmatkami.Dzieci, których styl przywi¹zywania siê oparty jest na poczuciubezpieczeñstwa, maj¹ opiekunów ¿ywo reaguj¹cych na ich potrzeby, ujawniaj¹cychpozytywne emocje w trakcie nawi¹zywania z nimi kontaktów.Takie niemowlêtaufaj¹ swoim opiekunom, nie boj¹ siê, ¿e mog¹ zostaæ odrzucone, i spostrzegaj¹siebie jako osoby lubiane i chciane.Niemowlêta, których styl przywi¹zywaniasiê oparty jest na unikaniu, posiadaj¹ najczêœciej opiekunów niedostêpnych,utrzymuj¹cych dystans, odrzucaj¹cych próby pog³êbienia uczucia bliskoœci.Tedzieci chcia³yby byæ w bliskich stosunkach ze swoimi opiekunami, jednak¿ewczeœnie ucz¹ siê t³umiæ tê potrzebê, gdy¿ wiedz¹, ¿e ka¿da taka próba jestskazana na niepowodzenie.Natomiast niemowlêta z lêkowo-ambiwalentnym stylemprzywi¹zywania siê maj¹ najczêœciej opiekunów niekonsekwentnych iapodyktycznych.Te dzieci s¹ zazwyczaj pe³ne niepokoju, poniewa¿ nigdy nie mog¹przewidzieæ, kiedy i w jaki sposób opiekunowie zareaguj¹ na ich potrzeby.Podstaw¹ teorii stylów przywi¹zywania siê jest nastêpuj¹ce za³o¿enie: sposób, wjaki uczymy siê przywi¹zywaæ do innych osób we wczesnym dzieciñstwie, wyznaczanasz przysz³y — jako osób doros³ych — sposób nawi¹zywania kontaktów.Osoba,która przyswoi³a sobie styl oparty na poczuciu bezpieczeñstwa, potrafi tworzyædojrza³e, trwa³e zwi¹zki.Ludzie, dla których charakterystyczny jest stylprzywi¹zywania siê oparty na unikaniu, mniej ufaj¹ innym i trudno nawi¹zuj¹bliskie kontakty.Osoby zaœ z lêkowo-mbiwalentnym stylem przywi¹zywania siêchcia³yby byæ bli¿ej swoich partnerów, jednak maj¹ obawy, ¿e ci nie odpowiedz¹im tym samym.Zatem rodzaj oczekiwañ, jakie ¿ywimy wobec innych osób, czyli to,czego uczymy siê na kolanach naszych matek i ojców, zostaje z nami na ca³e¿ycie i wp³ywa na nasze doros³e zwi¹zki.Nie chcemy w ¿adnym razie sugerowaæ,¿e ktoœ, kto mia³ nieszczêœliwe relacje ze swoimi rodzicami, jest skazany napowtarzanie tego samego schematu w kontaktach z innymi ludŸmi.Niew¹tpliw¹prawd¹ jest, ¿e zmieniamy siê przez ca³e ¿ycie i uczymy siê nawi¹zywaæ bardziejsatysfakcjonuj¹ce, ni¿ mieliœmy w dzieciñstwie, stosunki z innymi.Je¿elijesteœ osob¹, która przyswoi³a sobie lêkowo-ambiwalentny styl przywi¹zywaniasiê, to istnieje oczywiœcie du¿e prawdopodobieñstwo, ¿e w podobny sposóbzachowywaæ siê bêdziesz i w stosunku do partnerów ¿yciowych, i w stosunku doswoich dzieci (Feeney, Noller, 1990; Hazan, Shaver, 1987; Main, Kap³an,Cassidy, 1985).Zjawisko to potwierdzono w kilku badaniach, w których najpierw— za pomoc¹ kwestionariuszy i wywiadów — badano style przywi¹zywania siêcharakteryzuj¹ce ludzi doros³ych, a nastêpnie porównywano je z rodzajem relacjiw ich zwi¹zkach uczuciowych.styl przywi¹zywania siê oparty na unikaniu: styl przywi¹zywania siê do drugiejosoby, którego cech¹ charakterystyczn¹ jest t³umienie potrzeby nawi¹zaniaintymnych kontaktów z t¹ osob¹, poniewa¿ realizacja tej potrzeby zakoñczy³a siêniepowodzeniem? ludzie, dla których charakterystyczny jest ten stylprzywi¹zywania siê, z trudnoœci¹ nawi¹zuj¹ bliskie kontakty z innymilêkowo-ambiwalentny styl przywi¹zywania siê: styl przywi¹zywania siê do drugiejosoby, którego cech¹ charakterystyczn¹ jest niepokój wynikaj¹cy z niepewnoœci,czy druga osoba odpowie na potrzebê nawi¹zania intymnego kontaktu; rezultatemjest wy¿szy ni¿ przeciêtnie poziom lêkuRYCINA 10.12.Pomiar stylów przywi¹zywania siê
[ Pobierz całość w formacie PDF ]