psychspoleczq

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wró�my do przyk�adów:Mówi�em, �e zwykle jako typowy egzemplarz ptaka przychodzi nam do g�owy wróbel,a gdy my�limy o dobrym wyk�adowcy, ka�demu co� przychodzi do g�owy.Gdyodwrócimy spraw� i pomy�limy o egzemplarzu pod tytu�em �z�y wyk�adowca", te�ka�demu co� przychodzi dog�owy.Innymi s�owy, mimo �e schemat to jest ta wiedza o semantycznymcharakterze, tym me mniej ona podpiera si�, egzemplarzami co wi�cej, bardzocz�sto robimy rzecz tak�, ze gdy przychodzi nowy wyk�adowca pa�stwoporównujecie go z tym egzemplarzem idealnym albo tym negatywnym.Notabeneludzie, a szczególnie kierownicy ró�ni� si� tym, z kim porównuj� cz�owieka, zktórym maj� do czynienia.Pod tym wzgl�dem bardzo si� ró�nimy, czy wybieramyegzemplarz z kategorii -dobry, czy z kategorii - z�y.Nale�y zapami�ta�, �e mamy po pierwsze wiedz�, po drugie s� egzemplarze, a potrzecie pewne kategorie.Przyk�ad: We�my dwie kategorie, które ka�dy posiada oceniaj�c, patrz�c naludzi: wysoki, niski (i �redni); lub �adny, brzydki (gdy we�miemy kategorietypu �wyk�ad", b�dzie on interesuj�cy i nieinteresuj�cy).Gdyby�my zacz�li si�przypatrywa� jakimi kategoriami si� pos�ugujemy, to sko�czy�oby si� na innymstwierdzeniu tj.�e ka�dy z nas ma dymensje (dawniej wymiary).Ka�dy marozmaite dymensje (które s� podzielone na takie kategorie) i dan� sytuacja,danego cz�owieka ka�dy z nas kategoryzowuje.Wracaj�c do wcze�niej wspomnianychkategorii tj.wysoki, niski, �redni; dodajmy- mi�y, nie mi�y i ju� mamy tucztery mo�liwo�ci; we�my jeszcze jedn� tak� dymensje, czyli wymiar'- �adny,brzydki (ka�dy b�dzie mia� przy tych trzech wymiarach 16 lub 8? mo�liwo�ci).Najlepsza sytuacja to - wysoki, �adny i mi�y, a na drugim ko�cu b�dzie -niski,brzydki i nie mi�y.Po �rodku s� ró�ne inne kategorie.Nale�y zwróci� uwag� nato (czego uczyli�cie si� zapewne na psych.osobowo�ci), �e warto�� tychposzczególnych kategorii dla poszczególnych osób mo�e by� ró�na, co jeszczekomplikuje sytuacj�.Np.dla jakiej� pani wzrost mo�e by� najwa�niejszy i to,�e dany osobnik jest mi�y i �adny nie b�dzie wa�ne, gdy� przewa�a to, �e jeston �redniego wzrostu.Pewnie tak patrz� na ludzi trenerzy do koszykówki, gdziewzrost ma znaczenie i liczy si� ten co ma 2 metry, w przeciwie�stwie do treneraod gimnastyki artystycznej dla dziewcz�t, tu wa�ne b�dzie, aby dana osoba by�aniedu�a i szczuplutka.Potem okazuje si�, �e ona musi mie� jeszcze pewnemuzyczne mo�liwo�ci, za� w przypadku koszykarzy okazuje si�, �e wa�ny jest te�czy zawodnik potrafi dzia�a� zespo�owo.Wida�, �e w zale�no�ci od naszej roliwymiary, na których oceniamy ludzi zmieniaj� si�, inaczej b�dzie to wygl�da� utrenera gimnastyki artystycznej, kiedy wybiera dziewczyn� na zawodniczk�, ainaczej kiedy ma ona by� partnerk� �yciow�, mo�e wtedy ta szczup�o�� nie b�dzieodgrywa�a roli.By� taki psycholog, nazywa� si� Henrich (?), który mi�dzy innymi pokazywa�, �enasze schematy poznawcze dotycz�ce innego cz�owieka mog� by� albo bardzoubogie, albo bardzo rozwini�te (ró�nimy si� pod tym wzgl�dem).Cz�owiek ubogi wsensie schematów poznawczych b�dzie ocenia� wszystkich w dwóch kategoriach;lubi�, nie lubi�; podoba mi si�, nie podoba i w�a�ciwie to jest podstawa.Natomiast cz�owiek bardziej poznawczo z�o�ony, b�dzie drugiego ocenia� naszeregu kategoriach, na szeregu wymiarach, które s� pokategoryzowane.Oczywi�cie wi�kszo�� z nas ocenia w kategoriach lubi� nie lubi�, tak jako�jest.Dopiero po pewnym czasie, pod wp�ywem cz�sto dzia�a� nas psychologów,zaczynamy patrze� na ludzi nie tylko w tych kategoriach typu lubi�, nie lubi�,ale np.pod k�tem tego, czy dana osoba zna si� na czym�, czy nie itd.Wiedza zawarta w schematach poznawczych mo�e mie� trzy elementy: " � wiedzadeskryptywna (opisowa) o danym przedmiocie.To wszystko, co mo�na o drugimcz�owieku powiedzie�, a jest tego du�o (opis wygl�du, badania lekarskie itd.).Mo�e zawiera� si� w tym równie� to, czego o sobie nie wiemy np.nie wiemy - jakjest odbierany sposób naszego mówienia.Gdy powiemy: profesor mówi monotonnie,to jest to oczywi�cie wspomniana ewaluacja.Jest to wiedza deskryptywna, któr�mamy o danym procesie, czy o danym obiekcie z którym mamy do czynienia.� wiedza praktyczna (pragmatyczna) tj.jak to wykorzysta�.Co mo�emy zrobi� zdanym przedmiotem, procesem.Np.dan� osob�, nawet gdy o niej nic nie wiem -mog� wykorzysta� jako ilustracj�.Mo�ecie sobie pomy�le� jak np.wykorzysta�profesora, �eby egzamin przebieg� jak naj�agodniej, jak mo�na go u�y�.� wiedza afektywna (jak Ja reaguj�, czy jak powinno si� emocjonalnie reagowa�np.na to oczym teraz mówimy).Wracaj�c do naszego przyk�adu: co� sobie my�lici np.mo�ecie sobiepomy�le� Jak ja tego Miki nie lubi�", ale to nie jest takie wa�ne.Sprawy si�komplikuj�, gdyzaczynamy my�le� przyk�adowo - o innych grupach narodowo�ciowych, czyli tzw.stereotypyi gdy np.pojawia si� has�o Cyganie (lub �ydzi) budz� si� negatywne emocje,reaguje si�emocjonalnie, oczywi�cie uzasadniaj�c to sobie.Nale�y pami�ta�, �e schemat poznawczy dotycz�cy przedmiotu lub jakiego�wydarzenia lub jakiego� procesu ma trzy aspekty: deskryptywny, pragmatyczny (coja z tym mog� zrobi�} i afektywny (jak nale�y reagowa� emocjonalnie - jaknale�y dodatnio, pozytywnie reagowa� lub jak reagujemy negatywnie.Zdarza si�,�e kto� o danym polityku ma taki schemat, �e bez wzgl�du na to co on mówib�dzie zawsze na niego reagowa� pozytywnie).Moje tendencje do robienia ró�nych dygresji podczas wyk�adu powoduj�, �e czasemmacie wra�enie, �e co� zosta�o nie dopowiedziane tak jak mia�o to miejsce wprzypadku, gdy wspomnia�em o preferencjach (jak zwróci� mi uwag� wasz kolega).Jest to w�a�nie dobry przyk�ad pojawiania si� u kolegi schematu, pewnegokategoryzowania, z którego s�usznie wynika pytanie [ Pobierz całość w formacie PDF ]

download | pobieranie | ebook | pdf | do ÂściÂągnięcia

Archiwum