[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Od kilku miesi�cy utrzymuje si� pog�oska, �e w dniu 26 czerwca bie��cego rokuzgin�� w Afryce ksi��� Ludwik Napoleon, syn cesarza.I to jeszcze zgin�� w bitwie z dzikim narodem, o którym nie wiadomo, ani gdziemieszka, ani jak si� nazywa ; bo przecie Zulusami nie mo�e nazywa� si� �adennaród.Tak wszyscy mówi�.Nawet mia�a tam pojecha� cesarzowa Eugenia i przywie��zw�oki syna do Anglii.Czy tak jest w rzeczy samej, nic wiem, bo ju� od lipcanie czytuj� gazet i nie lubi� rozmawia� o polityce.G�upia jest polityka! Dawniej nie by�o telegramów i artyku�ów wst�pnych, aprzecie �wiat posuwa� si� naprzód i ka�dy cz�owiek rozs�dny móg� zorientowa�si� w sytuacji politycznej.Dzi� za� s� telegramy, artyku�y wst�pne i ostatniewiadomo�ci, ale wszystko s�u�y do ba�amucenia w g�owach.Gorzej nawet, ni� ba�amuc�, bo odejmuj� serca ludziom.I gdyby nie Kenig albopoczciwy Sulicki, to cz�owiek przesta�by wierzy� w sprawiedliwo�� bosk�.Takiesi� dzi� rzeczy wypisuj� w gazetach!.Co za� do ksi�cia Ludwika Napoleona, to móg� on zgin��, ale mo�e si� te� iukry� gdzie przed ajentami Gambetty.Ja tam do pog�osek nie przywi�zuj� wagi.Klejna wci�� nie ma, a Lisiecki przeniós� si� do Astrachania nad Wo�g�.Naodjezdne powiedzia� mi, �e tu nied�ugo zostan� tylko �ydzi, a resztaz�ydzieje.Lisiecki zawsze by� gor�czka.Moje zdrowie jako� niet�gie.M�cz� si� tak �atwo, �e ju� bez laski nie wychodz�na ulic�.W ogóle nic mi nie jest, tylko czasem napada mnie dziwny ból wramionach i duszno��.Ale to przejdzie, a nie przejdzie, to wszystko mi jedno.Tak si� jako� zmienia �wiat na z�e, �e nied�ugo nie b�d� móg� z nikim gada� i wnic wierzy�.W ko�cu lipca Henryk Szlangbaum wyprawia� urodziny jako w�a�ciciel sklepu inaczelnik naszej spó�ki.A cho� i w po�owie nie wyst�pi� tak jak Stach w rokuzesz�ym, jednak�e zbiegli si� wszyscy przyjaciele i nieprzyjaciele Wokulskiegoi pili zdrowie Szlangbauma.a� okna si� trz�s�y.Oj, ludzie, ludzie!.za pe�nym talerzem i butelk� wle�liby do kana�u, a zarublem to ju� nawet nie wiem gdzie.Fiu! Fiu!.Pokazano mi dzisiaj kurierek, w którym pani baronowa Krzeszowskanazywa si� jedn� z najzacniejszych i najlito�ciwszych naszych niewiast za to,�e da�a dwie�cie rubli na jaki� przytu�ek.Widocznie zapomniano o jej procesiez pani� Stawsk� i awanturach z lokatorami.Czyby m�� tak bab� uje�dzi�?.Przeciw �ydom ci�gle rosn� kwasy.Nie brak nawet pog�osek o tym, �e �ydzichwytaj� chrze�cija�skie dzieci i zabijaj� na mace.Kiedy s�ysz� takie historie, dalibóg, �e przecieram oczy i zapytuj� samegosiebie: czy ja teraz majacz� w gor�czce, czyli te� ca�a moja m�odo�� by�asnem?.Ale najbardziej gniewa mnie uciecha doktora Szumana z tego fermentu.- Dobrze tak parchom!.- mówi.- Niech im zrobi� awantur�, niech ich naucz�rozumu.To genialna rasa, ale takie szelmy, �e nie uje�dzisz ich bez bata iostrogi.- Mój doktorze - odpowiedzia�em, bo ju� mi zbrak�o cierpliwo�ci - je�eli �ydzis� takie ga�gany, jak pan mówisz, to im nawet i ostrogi nie pomog�.- Mo�e ich nie poprawi�, ale nap�dz� im now� porcj� rozumu i naucz� silniejtrzyma� si� za r�ce - odpar�.- A gdyby �ydzi byli solidarniejsi.no!.Dziwny cz�owiek z tego doktora.Uczciwy to on jest, a nade wszystko rozumny;ale jego uczciwo�� nie wyp�ywa z uczucia, tylko - albo ja wiem? - mo�e zna�ogu; a rozum ma tego gatunku, �e �atwiej mu sto rzeczy wy�mia� i zepsu�ani�eli jedn� zbudowa�.Kiedy z nim rozmawiam, czasami przychodzi mi na my�l,�e jego dusza jest jak tafla lodu : naw et ogie� mo�e si� w niej odbi�, ale onasama nigdy si� nie rozgrzeje.Stach wyjecha� do Moskwy, zdaje mi si� po to, a�eby uregulowa� rachunki zSuzinem.Ma u niego z pó� miliona rubli (kto móg� przypu�ci� co� podobnegoprzed dwoma laty!), ale co zrobi z tak� mas� pieni�dzy, ani si� domy�lam.Ju� to Stach by� zawsze orygina� i robi� niespodzianki.Czy nam teraz jakiejnie przygotowuje?.a� si� l�kam.A tymczasem Mraczewski o�wiadczy� si� pani Stawskiej i po krótkim wahaniuzosta� przyj�ty.Gdyby, jak projektuje sobie Mraczewski, otworzyli sklep wWarszawie, wszed�bym do spó�ki i przy nich bym zamieszka�.I mój Bo�e!nia�czy�bym dzieci Mraczewskiego, cho� my�la�em, �e podobny urz�d móg�bympe�ni� tylko przy dzieciach Stacha.�ycie jest okrutnie ci�kie.Wczoraj da�em pi�� rubli na nabo�e�stwo na intencj� ksi�cia Ludwika Napoleona.Tylko na intencj� bo mo�e nie zgin��, cho� tak wszyscy gadaj�.Gdyby za�.Nie znam ja si� na teologii, ale zawsze bezpieczniej wyrobi� mu stosunki natamtym �wiecie.Bo nu�by?.Naprawd� jestem niezdrów, cho� Szuman mówi, �e wszystko idzie dobrze.Zabroni�mi: piwa, kawy, wina, pr�dkiego chodzenia, irytacji.Wyborny sobie!.Tak�recept� to i ja potrafi� zapisa�; ale potraf ty j� sam wykona�.On mówi ze mn� tak, jakby podejrzywa�, �e ja niepokoj� si� losem Stacha.Zabawny cz�owiek!.A có� to Stach nie jest pe�noletni albo czy ja go ju� nie�egna�em na siedem lat? Lata min�y, Stach wróci� i znowu pu�ci� si� naawantur�.Teraz b�dzie to samo; jak nagle znikn��, tak nagle powróci.A jednak�e ci�ko �y� na �wiecie.I nieraz my�l� sobie: czy naprawd� jest jakiplan, wedle którego ca�a ludzko�� posuwa si� ku lepszemu, czyli te� wszystkojest dzie�em przypadku, a ludzko�� czy nie idzie tam, gdzie j� popchnie wi�kszasi�a?.Je�eli dobrzy maj� gór�, wówczas �wiat toczy si� ku dobremu, a je�eliga�gany s� mocniejsi, to idzie ku z�emu.Za� ostatecznym kresem z�ych i dobrychjest gar�� popio�u.Je�eli jest tak, nie dziwi� si� Stachowi, który nieraz mówi�, �e chcia�by jaknajpr�dzej sam zgin�� i zniszczy� wszelki �lad po sobie.Ale mam przeczucie, �etak nie jest.Chocia�.Czy to ja nie mia�em przeczu�, �e ksi��� Ludwik Napoleon zostaniecesarzem Francuzów?.Ha! jeszcze zaczekajmy, bo mi ta jego �mier�, w bitwie zgo�ymi Murzynami, jako� dziwnie wygl�da
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
